1 stycznia 2017 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o podatku VAT, a z nią rozszerzenie katalogu czynności rozliczanych w ramach procedury odwrotnego obciążenia.

Procedura odwrotnego obciążenia polega na tym, że nabywca, a nie pracodawca rozlicza należny podatek VAT od świadczonych usług budowlanych. Zmiana obejmuje tylko usługi realizowane pomiędzy firmami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT. W świetle nowych przepisów nie wszystkie usługi budowlane rozlicza się w ramach odwrotnego obciążenia, lecz tylko te, które zostały wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT.

Aby usługi budowlane mogły podlegać procedurze odwrotnego obciążenia, muszą być spełnione następujące warunki: usługodawcą musi być czynny podatnik VAT, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT oraz musi świadczyć usługi jako podwykonawca. Jest nim nie tylko podatnik działający na zlecenie głównego wykonawcy, ale również dalsi podwykonawcy działający w ramach tego samego projektu budowlanego.

Bardzo ważne jest określenie roli podwykonawcy przy danym projekcie budowlanym. Zgodnie z nowymi przepisami podwykonawcy nie muszą wykazywać podatku do zapłaty z tytułu świadczenia usług dla generalnego wykonawcy, tym samym nie przestają ponosić kosztów związanych z prowadzeniem swojej działalności.

Mimo iż procedura odwrotnego obciążenia przenosi obowiązek rozliczenia podatku na nabywcę, to usługi budowlane rozliczane przy pomocy tego mechanizmu, muszą zostać wykazane w deklaracjach VAT składanych zarówno przez sprzedawcę, jak i nabywcę. Usługodawca, który wystawia fakturę musi zawrzeć na niej informację - tzw:  „odwrotne obciążenie”. Dostawcy usług, których prawo obliguje do zastosowania procedury odwrotnego obciążenia, muszą wykazywać te transakcje w okresowej deklaracji VAT (VAT-7 lub VAT-7K) oraz przygotować informację podsumowującą. Informację taką należy składać od stycznia 2017 roku  do 25 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Od stycznia 2017 roku krajowa informacja podsumowująca może być składana drogą elektroniczną.

Nabywca usług budowlanych objętych odwrotnym obciążeniem musi wykazywać takie transakcje jedynie w okresowej deklaracji VAT (VAT-7 lub VAT-7K).

Każdy przedsiębiorca powinien znać w stopniu podstawowym prawo podatkowe. Zminimalizuje to sankcje z tytułu błędnie wypełnionej deklaracji podatkowej.

Z najnowszego badania KPMG wynika, że 61% Polaków woli kupić ubezpieczenie przez aplikację mobilną, nawet jeżeli jego koszt będzie większy. To sygnał, że właśnie wkraczamy w okres rozwoju sektora InsurTech, czyli połączenia nowych technologii i ubezpieczeń.

Sektor bankowy przetarł szlaki towarzystwom ubezpieczeniowym. Obecnie klienci banków mają dostęp do danych w dowolnym miejscu i o dowolnej porze. Wyrobiło to w klientach pewne przyzwyczajenia i nawyki. Pojawia się coraz więcej startupów technologicznych, dostarczających klientom zarówno usługi bankowe, jak i takie, których banki nie chcą lub nie są w stanie dostarczyć. Internetowe kantory, platformy pożyczek społecznościowych, aplikacje wspomagające zarządzanie osobistymi wydatkami i oszczędnościami są częścią nowego sektora branżowego o nazwie FinTech. Klienci chcą tego samego w ubezpieczeniach. 

InsurTech, czyli ubezpieczenie szyte na miarę

Polski sektor InsurTech dopiero się kształtuje, jednak patrząc na to, co dzieje się na świecie, możemy przewidywać, w którym kierunku będzie rozwijała się branża. Przede wszystkim ubezpieczyciele będą budowali aplikacje mobilne, które będą nie tylko nowym kanałem sprzedaży ubezpieczeń, ale dostarczą także konsumentom dodatkową wartość, która zwiększy ich zaangażowanie. Poza tym, ubezpieczyciele będą modyfikowali wysokości składek ubezpieczeniowych, wykorzystując dane pozyskiwane np. z mediów społecznościowych. Zmieni się też rola doradcy/agenta ubezpieczeniowego - nie będzie on już tylko sprzedawcą, a specyficznym concierge, który będzie kompleksowo dbał o ochronę ubezpieczeniową swojego klienta. Pojawią się startupy ubezpieczeniowe, działające w partnerstwie z towarzystwami ubezpieczeniowymi, ale oferujące coś więcej, niż jest w stanie zaoferować samo towarzystwo. W trochę dalszej perspektywie możemy spodziewać się startupów, które otrzymają licencje ubezpieczyciela i będą oferowały rozwiązania InsurTech bez udziału tradycyjnego towarzystwa.

Ubezpieczenia społecznościowe i ubezpieczenia na żądanie

- Interesującym trendem są ubezpieczenia społecznościowe – tłumaczy Wojciech Kamiński współtwórca projektu Kundi, szef technologii Grupy ANG - W tym podejściu ludzie ubezpieczają się w grupach razem z przyjaciółmi, członkami rodziny czy współpracownikami. W dużym uproszczeniu model zakłada, że członkowie grupy mogą odzyskać część wpłaconych składek, dzięki czemu ubezpieczenie będzie tańsze. To, czy dostaną zwrot zależy od tego, czy w grupie były jakieś szkody. Im mniej szkód w grupie, tym większy zwrot.

Ciekawym trendem są także ubezpieczenia na żądanie. W tym modelu klient może w dowolnym momencie włączać i wyłączać swoje ubezpieczenie. Model ten pozwala nie płacić za okres czasu, kiedy ubezpieczenie jest zbędne. Ciekawym przykładem przyszłościowego wykorzystania tego modelu w połączeniu z dodatkowym źródłem danych (mapa/nawigacja) jest ubezpieczenie komunikacyjne OC/AC na konkretną trasę.

- Startupy oferujące tego typu rozwiązania powstają już w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Francji, Australii, Nowej Zelandii i Stanach Zjednoczonych. Wkrótce pojawią się również w Polsce. Jednym z przykładów jest stworzona przez nas aplikacja mobilna Kundi, oferująca możliwość ubezpieczenia telefonu, laptopa, czy roweru. Aplikacja wykorzystuje model społecznościowy oferując możliwość obniżenia ceny ubezpieczenia nawet o 50%. Start Kundi planowany jest jeszcze w tym roku – dodaje Wojciech Kamiński.

Jeżeli mówimy o InsurTech musimy pamiętać, że innowacje technologiczne pojawiają się na dwóch płaszczyznach. Z jednej strony pojawiają się rozwiązania wykorzystywane wewnętrznie przez firmy ubezpieczeniowe, np. w zakresie pozyskiwania i analizy danych, automatyzacji procesów biznesowych czy szacowania ryzyka. Z drugiej strony, podobnie jak w przypadku FinTechu, mamy rozwiązania skierowane do konsumenta, a w tym nowe lub ulepszone kanały sprzedaży, ulepszoną obsługę klienta oraz zmodyfikowane lub całkiem nowe produkty ubezpieczeniowe.

- Technologia nie będzie jednak naszym zdaniem osłabiała roli agenta, wręcz przeciwnie. Z jednej strony będzie ona w stanie optymalizować zakres ochrony, z drugiej - elastycznie dostosowywać do niej koszty. Produkt nadal będzie jednak produktem i jakoś musi zaistnieć w świadomości klienta. Rolą agentów w coraz mniejszym stopniu będzie szczegółowa wiedza produktowa. Rosnące znaczenie będzie miała natomiast świadomość zmieniającego się wokół świata i dbanie o to, aby klienci będący w portfelu agenta, byli na bieżąco z nowinkami. Miejsce agenta wydaje się zatem niezagrożone. Warunek jest jeden, Agent musi podążać za nowinkami technologicznymi i mieć głowę otwartą na zmianę modelu działania – dodaje Michał Kwasek z ANG Spółdzielni Pośredników Ubezpieczeniowych.

Należycie skonstruowana umowa, dopasowana do potrzeb przedsiębiorstwa, opinia czy porada prawna „uszyta na miarę”, zdecydowanie lepiej zabezpieczy prowadzony biznes niż odpowiedź znaleziona na forum internetowym. Dlaczego więc polscy przedsiębiorcy zwracają się o profesjonalną pomoc prawną zazwyczaj dopiero wtedy, gdy może być już za późno?

O pomocy prawnej w małych i średnich przedsiębiorstwach opowiada Piotr Hanaj, Dyrektor ds. Prawnych w Coders Center.

Polskim przedsiębiorcom nie można odmówić kreatywności oraz innowacyjnego podejścia do prowadzonego biznesu. Niestety w dużej mierze dla małych i średnich przedsiębiorców głównym źródłem świadomości prawnej, wiedzy w tym zakresie oraz, co gorsza, projektów aktów prawnych jest Internet. Często o profesjonalną pomoc prawną zwracają się dopiero na etapie postępowania sądowego, którego można było uniknąć. W Internecie znajduje się wiele pozornie dobrych projektów – wzory umów, np. kupna – sprzedaży, o dzieło czy umów spółek, jednak zazwyczaj powielają one regulacje ustawowe i nie zabezpieczają nas jako strony danej umowy.

Istnieje przekonanie, że korzystanie z usług radców prawnych bądź adwokatów, czyli profesjonalnych pełnomocników bywa kosztowne. Przedsiębiorca ma zatem wybór - albo samodzielnie brnąć przez gąszcz przepisów jednocześnie ponosząc duże ryzyko związane z podejmowanymi decyzjami, albo skorzystać z pomocy prawnika, który wykorzystując swoją wiedzę i doświadczenie, udzieli mu profesjonalnej porady, biorąc za nią pełną odpowiedzialność (majątkową i dyscyplinarną). Przedsiębiorca musi wybrać pomiędzy oszczędnością i samodzielnym podjęciem ryzyka a inwestycją w bezpieczeństwo prowadzonego biznesu.

Podczas świadczenia pomocy prawnej, bardzo ważna jest szybkość reakcji. Poprzez podjęcie właściwych działań, można uniknąć wielu niekorzystnych dla przedsiębiorstwa konsekwencji. Przykładowy kazus, klasyka gatunku – odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, czyli regres z przepisu art. 299 ksh. Kodeks spółek handlowych stanowi, że można zwolnić się z tej odpowiedzialności składając wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie. Jednak jaki jest ten termin? Odpowiedź na to pytanie już nie jest taka prosta, zwłaszcza po tegorocznej nowelizacji prawa upadłościowego, gdzie zostało zmienione pojęcie niewypłacalności (oparte na domniemaniu), od której uzależnione jest ustalenie terminu do złożenia wniosku o upadłość. A konsekwencje złożenia spóźnionego wniosku mogą być bardzo dotkliwe - oprócz osobistej odpowiedzialności majątkowej, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej i występowania w organach spółek, a nawet postępowanie karne.

Będąc radcą prawnym, można spotkać się z sytuacjami, gdy przedsiębiorca zwraca się z prośbą o pomoc w sprawie, którą uznaje za „beznadziejną”. Bardzo dobrym przykładem takiej sytuacji są zapisy dotyczące wygórowanych kar umownych, albo przedawnionych wierzytelności. Czasem wystarczy podnieść odpowiedni zarzut (np. zarzut przedawnienia lub potrącenia), by sprawa z pozoru beznadziejna zakończyła się na przygotowaniu jednej odpowiedzi.

Przedsiębiorca nie musi wiedzieć, jaka jest różnica pomiędzy gwarancją a rękojmią, zadatkiem a zaliczką, kaucją gwarancyjną a gwarancją bankową. Rzeczowa porada prawna chroni przed niejasnymi zapisami znajdującymi się w umowach, a także pozwala zaoszczędzić finanse, co ma niebagatelne znaczenie zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw będących w fazie rozwoju.